Վաշինգտոնի համալսարաններից մեկում կազմակերպված սեմինարի ընթացքում մասնակիցներին է ներկայացվել Պատմական Հայստանի քարտեզը: Հայական տարածքներ ներկայացնող քարտեզը մեծ աղմուկ է բարձրացրել թուրքական կողմում:

Երկու երկրների միջեւ ստորագրված համաձայնագիրը,  Ջորջ Վաշինգտոնի անվան համալսարանի իրավագիտության բաժնում «Հայաստան-Թուրքիա համաձայնագիր. իրականություն եւ առասպել» թեմայով քննարկման ժամանակ մասնակիցներին է ներկայացվել Պատմական Հայստանի քարտեզը:

Վաշինգտոնում Թուրքիայի դեսպանատան ներկայացուցիչը քարտեզի առնչությամբ արտահայտել է իր դժգոհությունը, որակելով այն իբրեւ  քննարկմանը  ներկայացված թեմայի իրավական չոփորոշիչների հակասում: Միեւնույն ժամանակ լիազոր ներկայացուցիչը  շեշտել է, որ թուրքական կողմից հրավիրված չեն լրատվամիջոցներ: Նա 1915 թվականի հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ հայկական կողմի պնդումների ընդունմանը անդրադառնալով, ներկայացրեց ցեղասպանության վերաբերյալ թուրքական կողմի դիրքորոշումը՝ համատեղ հանձնաժողով ստեղծելու վերաբերյալ, որն էլ, ըստ դիվանագետի, հայակական կողմը հավանության չէր արժանացրել:

Համալսարանի դասախոս Սեան Մըրփին պատասխանատվությունն իր վրա վերցնելով,  ասել է,  որ քարտեզը վերցվել է Google կայքից, եւ շեշետեց, որ Թուրքիայի՝ սահմանային հարցերում ունեցած անհանգստությունը ցույց տալու նպատակով է արվել: Այս առնչությամբ Մըրփին ասել է.« Իմ նպատակն է այս երկու երկրներին մեկ քարտեզի մեջ տեղավորելը, տարածաշրջանում շահագրգռված անձանց խնդրի վրա ուշադրություն հրավիրելը»:

Քարտեզի վրա ժամանակակից Վրաստանի, Ադրբեջանի, Իրանի եւ Իրաքի սահմաններում գտնվող որոշ հատվածներ եւս Պատմական Հայաստանի մաս են կազմում: Սեմինարին մասնակից Paris Pantheon-Assas համալասարանի պռոֆեսոր Կատերինա Քեսեջյանը արտահայտվել է հետեւյալ կերպ.«Մի՞թե ամոթ է նեկայացնել իրական  պատմությունը»:

Փաստորեն  համալասրանական գիտական քնարկումներին եւս  թուրքական կողմի  համար պատմության կեղծումն ապահովող լրագրողներ են անհրաժեշտ: Դեսպանատան ներկայացուցիչներն էլ վատ չեն: Լրագրող ներկա չի եղել, բայց ամբողջ տեղեկությունը ողողել է թուրքական մամուլը, ինչպե՞ս կարելի է այս ամենը մեկնաբանել:  Ներկայացուցիչը խոսել է հանձնաժողով ստեղծելու առաջարկի մասին, մոռանալով, որ  երրորդ պետությունում կազմակերպված քննարկումը իր մեջ ներառել է պատմական պարզ ճշմարտություն՝ Պատմական Հայաստանի քարտեզը: Եթե այս իրական, պատմական փաստը գիտական շրջանակներում քննարկելու երեւույթը փոթորիկ է բարձրացրել Թուրքիայում, ապա ի՞նչ հանձնաժողովի մասին կարող է խոսք լինել:

Պատմությունը արդար է, ու ինչքան էլ դարեր անցնեն մեկ է պատմության իիրականությունը երբեք չի մոռացվի, ինչքան էլ այն խեղաթյուրեն: Դեսպաններին խեղաթյուրող ու ոչ գիտական լրատվություն ապահովող  լրագրողական հմտություններին վարժոցնելու  փոխարեն, լավ կլինի Թուրքիան  պատմությունը լավ ուսումնասիրի: Երբ Պատմական Հայաստանի քարտեզը պատրաստ էր, թուրքերը դեռ տոհմային պայքարի մեջ էին, Ադրբեջան կոչված խառնածին համայնքը մի քանի տասնամյակի պատմություն ունի, իսկ Նախիջեւանը  ջրհեղեղից իվեր Պատմական Հայաստանի մասն է կազմել:: Իրաքն ու Իրանի որոշ հատվածներ էլ են մտնում Պատմական Հայաստանի քարտեզի մեջ: Ճիշտ է: Մենք մոռթելով չենք տիրացել, մեզ աստվածներն են այս հողին արժանացրել: Հայի պատմությունը բոլոր առասպելներից հին է, այս հողը անմահների երկիրն է: Մի օր բիբլիական լեռը  իրոք մերը կլինի՝... Դրանի՞ց  եք վախենում: