1915թ. տեղի ունեցած մեծ կոտորածի ոգեկոչման արարողություններ տեղի ունեցան նաեւ
Թուրքիայում: Այդ մասին գրեցին ու բարձրաձայնեցին թուրքական, ինչպես նաեւ
եվրոպական թերթերն ու լրատվամիջոցները: Առաջին անգամ Թուրքիայի որոշ մտավորականներ համարձակություն
ունեցան բարձրաձայնելու ցեղասպանության իրողությունը, «զղջալու ու նաեւ
ներողություն խնդրելու»:Այո, գրում եմ
չակերտներով, որովհետեւ «Թարաֆ» թերթն այդ ոգեկոչման մասին գրում է այսպես.
«1915թ. սպանվածմեջլիսի երեսփոխան անդամ
Զոհրապի, մահմեդական եւ օսմանցի զոհերի համար « Դուք մեր սրտերում եք» կոչերով
Թաքսիմ հրապարակում հանդես եկող մտավորականները կիսում էին իրենց ցավը»: Փաստորեն
ԴԵՌ ՕՍՄԱՆՑԻ ՏԵՐՄԻՆԸԱՄԵՆԱԸՆԴՈՒՆԵԼԻՆ Է
ԹՈՒՐՔԵՐԻ ՀԱՄԱՐ:
Թուրք մտավորականները կարծում են, թե 95 տարի անց սև հագնելով պիտի
հատուցած համարեն իրենց ոճիրները, երբ հենց նույն մտավորականները խուսափում են
ցեղասպանություն եզրն օգտագործելուց, երբ այդ նույն մտավորականները քննադատում են
լրատվամիջոցներին իրենց կողմից կազմակերպված երթի՝ թերթերում արված
մեկնաբանությունների մեջ, որպես ցեղասպանության ոգեկոչմանը միտված երթ որակելը:
Ի՛նչ լավ են խաղում թուրքերը, հետո էլ կասեն տեղի թատրոնի հիմնադիրը հայերն
են եղել, լավ էլ դերասանական դպրոց ունեն: Մի կողմից սևազգեստներն են հարգում
զոհերի հիշատակը, մի կողմում էլ իբր թե ծայրահեղականներն են գալիս ու ասում. «Սա
Թուրքիան է, կամ սիրիր այն կամ հեռացի՛ր», «Թող կորչի հայկական սփյուռքը»:
Ի՞նչեղան 220 հայմտավորականները
Մեկ այլ՝
Հայդարփաշա կայարանում էլ մարդու իրավունքների պաշտպանության ներկայացուցիչներից
բաղկացած խումբն էլ «Ընդդեմ ազգայանամոլության եւ անջատողականության»
կազմակերպության անդամները, նստացույց էին կազմակերպել՝ ձերբակալվելուց հետո անհետացած 220 հայ մտավորականների նկարները պարզած:
Դե սրանք
էլ ցեղաասպանության մասին ոչինչ չեն խոսի, բայց երբ նրանց արարքները քննադատելու կգան գեներալներ, այ նրանք՝հանձինս գեներալ Էդիփ Բաշերի, կասեն. «1915թ. տեղահանությունը քննադատելու նպատասկով այստեղ հավաքված İHD-ի
անդամների գործողություններին ես այնքան էլ հավանություն չեմ տալիս: Հայերը պնդում
են, որ հայոց ցեղասպանությունը իրողություն է, իսկ նման միջոցառումները
կազմակերպվում են միմիայնայդ պնդումները
իրականության տեղ ընդունողների կողմից: Ես նման միջոցառումներին չեմ մասնակցում:
Այս
ամենից հետո ցրում են մասնակիցներին ու…
Դե, մեծ
տերություններն էլ «մեծ դժբախտություն» ասելով ավարտում են իրենց ասելիքը, իսկ ցեղասպանություն բառը թուրքերը գործածում են
միայն այն հերքերլու պարագաներում...